Seksuele opvoeding in de islam | Deel 3: de lichamelijke ontwikkelingen

Afgelopen vrijdag heb je Seksuele opvoeding in de Islam | Deel 2: Relaties kunnen lezen. Dit keer zal het onderdeel “de lichamelijke ontwikkelingen” worden uitgelicht. Wat zegt de islam over de lichamelijke veranderingen en ontwikkelingen van een kind? Wanneer word je als volwassene beschouwd? Dit artikel zal je hier antwoorden op geven.

In dit stuk lees je over:

• De zoogperiode
• Bereiken van de volwassenheid
• Verschil tussen man en vrouw
• Bedekking van de awrah
• Menstruatie
• Zaadlozing
• Schaamhaar
• Baard in de keel

Lichamelijke ontwikkelingen volgens de islam

De zoogperiode

Het lichamelijk contact begint al voor de geboorte. Na de geboorte hou je je baby meteen vast en in de meeste gevallen drinkt de baby aan de borst. De islam schrijft een zoogperiode voor van twee jaar. Dit zorgt voor zowel lichamelijke als emotionele voordelen. Door je kind te voeden, zorg je voor huid-op-huid contact en dat zorgt weer voor emotionele binding. Daarnaast heeft borstvoeding vele voordelen voor de gezondheid van je kind, het krijgt alle voedingsstoffen binnen die het nodig heeft. Wil je meer over dit onderwerp lezen? Op deze website heeft zuster Aziema Fatima het onderwerp uitvoerig behandeld: Borstvoeding: het vergeten geboorterecht van onze kinderen.

Hierna bereikt het kind de fase van een peuter. Tijdens de fase van peuter en kleuter zijn, leren kinderen al dat vrouwen en mannen lichamelijk niet volledig overeen komen. Kindjes kunnen vragen stellen over waarom jongetjes er anders uitzien dan meisjes. Je kunt hierbij denken aan kapsels, kleding, geslachtsdelen etc. Het is goed mogelijk dat je kind in een situatie terecht komt waarin hij/zij ziet dat het andere geslacht een ander geslachtsdeel heeft. Denk aan bijvoorbeeld een neefje of nichtje dat wordt verschoond of buiten tijdens de zomer. Je kunt dan uitleggen dat dit verschillen zijn tussen jongens en meisjes, je kunt best de juiste bewoordingen uitleggen aan je kind: vagina en piemel, in plaats van plassertje. Maar hier kun je je eigen afweging in maken.

Mama Anouk vertelt: mijn advies voor moeders met peuters is om alle lichaamsdelen bij de correcte naam te noemen, zo normaliseer je de basiskennis en voorkom je dat je kind uiteindelijk haar/zijn vragen ergens anders gaat stellen.

Volgens het Nederlands rechtssysteem bereikt een persoon de volwassenheid wanneer het 18 jaar is. De Islam heeft hier een andere kijk op, je wordt namelijk als volwassene beschouwd als de lichamelijke volwassenheid is bereikt met een goede geestesgesteldheid (bron). Dit betekent ook dat wij, als ouders, onze kinderen niet onnodig klein hoeven houden en ook serieuze gesprekken met hen kunnen voeren. Let hierbij natuurlijk wel op het denkniveau van je kind, maar je hoeft niet alles “geheim” te houden omdat ze nog “klein” zijn. Je kind zal zich hierdoor gewaardeerd en gerespecteerd voelen. Als er bijvoorbeeld iemand ernstig ziek is in de familie, bespreek dit dan ook met je kind in plaats van te denken “ach, hij/zij is nog veel te jong voor dit soort zaken”.

Verschil tussen man en vrouw

Hoe je het wendt of keert, mannen en vrouwen zijn verschillend. Niet alleen qua uiterlijk maar ook qua gedrag en gevoelens. Leer je kind daarom ook dat mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn maar anders omgaan met situaties. Dit zal ervoor zorgen dat je kind niet in verwarring komt en het zal meer begrip krijgen voor de gevoelens en het handelen van de ander. Zo leert je zoon bijvoorbeeld dat hij een vrouw rustig en liefdevol dient te benaderen, en weet je dochter dat mannen duidelijke taal beter snappen en dat zij zich graag gerespecteerd voelen. Vrouwen zijn over het algemeen gevoeliger en zorgzamer, terwijl mannen beschermend zijn en graag willen helpen. Je kunt ertegen vechten, maar het is iets natuurlijks. Dit kunnen kinderen ook terug zien bij de volwassenen om zich heen.

Bedekking van de Awrah (gedeelte van lichaam dat bedekt dient te zijn)

Het is al vanaf jongs af aan mogelijk om je kind aan te leren dat je kind zijn/haar awrah dient te bedekken. Dit is een stukje privacy en anderen hebben geen recht om dit te aanschouwen. Dit kun je bijvoorbeeld doen door je dochter in de zomer leggings aan te laten doen onder haar zomerjurkje, door je kinderen afzonderlijk in een kamer te laten aankleden of tijdens het omkleden bij zwem- en gymles een handdoek te gebruiken om het lichaam te bedekken. Wanneer je dochter ouder wordt, kun je bijvoorbeeld kiezen voor een legging met zwemshirt in plaats van een badpak, en leer je zoon dat het geen korte broeken hoort te dragen waarbij je zijn dijen ziet, de awrah van een man is van zijn navel tot zijn knie.

ʿAli zei: “De Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) zei: “Laat je bovenbeen niet zien, en kijk niet naar de bovenbeen van iemand die levend of dood is.” (Aboe Daawoed en Ibnoe Maadjah

Mama Farah vertelt: ik heb nooit speciaal aan tafel gezeten om seksuele onderwerpen met mijn kind te bespreken. Meestal komt het ter sprake in de auto, op de bank of tijdens het afwassen. Zij stellen de vragen en ik geef dan antwoorden naar aanleiding van iets wat zij op school hebben meegemaakt, gelezen hebben of hebben gehoord.

Menstruatie

Zodra je dochter de puberteit bereikt, zal zij gaan menstrueren. Het is goed om haar hier liefdevol in te begeleiden, mogelijk handig om dit onderwerp al bespreekbaar te maken voordat zij in deze fase (puberteit) terecht komt.

Mijn eigen ervaring: als kind moest ik van mijn moeder doen alsof ik ging bidden als ik ongesteld was. Als mijn vader vroeg of ik gebeden had, bevestigde ik dit. Ik wil dat mijn dochters gewoon eerlijk kunnen zijn tegen hun vader in sha Allah.

Zo kun je haar uitleggen waarom mama niet altijd het gebed kan verrichten en kan vasten. Maar het is ook van belang om uit te leggen waar de menstruatie voor dient. Hierbij komen zaken zoals de Ghusl (rituele wassing) ook aan bod. Het ene meisje is toe aan dit gesprek wanneer zij 8 jaar is, het andere als zij 10 is. Omdat je niet kan voorspellen wanneer de menstruatie aandient, en omdat het op een gegeven moment ook op school wordt besproken, is het fijn als je er thuis al wat aandacht aan besteedt. Ook je zoon kun je uitleggen wat menstruatie is en waarvoor het dient.

Mama Madelon vertelt: mijn kind (5 jaar) weet “mama wordt soms ongesteld”. Dan vliegen de eitjes die baby’s kunnen worden met bloed in een maandverbandje. Dat hoort bij vrouwen”.

Mama Nora vertelt: mijn kleuter vroeg hoe een baby in de buik komt. Ik vertelde eerst dat Allah dit doet, vervolgens vroeg mijn kind hoe dit kon. Ik heb uitgelegd dat mama en papa elkaar een hele dikke knuffel geven en dan kan Allah besluiten om een kind in je buik te doen.

Lees ook: Menstruatie bespreken met je dochter | islamitische opvoeding

Zaadlozing

Het is voor een jongen mogelijk schrikken als hij voor het eerst een natte droom heeft gehad. Hierin is de taak van de vader (indien aanwezig, en anders moeder) weggelegd om uit te leggen wat dit is en wat hij dient te doen als hij een zaadlozing heeft gehad: reinheid is een belangrijk punt in de Islam.

Schaamhaar

Bij de puberteit ontstaat ook de groei van schaamhaar. Leg je kind uit dat hij/zij het overtollige haar dient te verwijderen. Dit is namelijk ook een aspect van fitrah, de natuurlijke aanleg. Andere aspecten van de Fitrah zijn onder andere korte nagels en kortknippen van de snor. Leg aan je kind uit op welke manier je het haar kan verwijderen. Bij je dochter kun je er wellicht voor kiezen om het te harsen zodat het met de tijd mogelijk minder terug komt. Aan je zoon kun je uitleggen dat de snor ook kort behoort te zijn.

Aboe Hoeraira (moge Allah tevreden over hem zijn)  heeft overgeleverd dat de Profeet (vrede zij met hem) zei: “Vijf (zaken) behoren tot de fitrah (natuurlijke aanleg); Het scheren van de schaamstreek, de besnijdenis, het kortknippen van de snor, het epileren van het okselhaar en het kortknippen van de nagels.” (al-Boechari en Moeslim)

Baard in de keel

Je kunt op voorhand met je zoon bespreken dat de stem van jongens verandert als zij ouder worden. Leg bijvoorbeeld uit dat dit bij alle jongens gebeurt en laat de vader eventueel vertellen dat hij als kleine jongen ook een andere stem had, hoe het veranderd was en hoe hij dit heeft ervaren. Het is fijn als er uitleg wordt gegeven dat de overgang soms lastig kan zijn, en dat je minder controle hebt over je stemgeluid.

Mama Madelon vertelt: als mijn kind wil weten hoe iets werkt of hoe het eruit ziet, zoeken wij plaatjes op het internet. Bijvoorbeeld hoe een lichaam er van binnen uitziet en hoe een baby in een buik er aan de binnenkant uitziet. Dit doe in wel thuis zodat we in een veilige omgeving zijn.

Volgende week kun je in sha Allah deel 4, tevens het laatste deel, lezen over de psychische gesteldheid.

Liefs, Mahwish