Elk meisje krijg ermee te maken: menstruatie. Maar wanneer ga je met je dochter in gesprek over dit onderwerp? Doe je dit zelf of laat je dit over aan een ander? Welke aspecten zijn belangrijk om te bespreken vanuit de Islaam? In dit artikel lees je een aantal tips over hoe je hiermee aan de slag kunt gaan.
“Mama, waarom bid/vast je niet?”
Wanneer je dochter nog jong is, en ziet dat je meerdere momenten niet bidt of vast, kun je vast de vraag krijgen “mama, waarom bidt je niet?” of “mama, doe je niet mee met het vasten?”. Dit is een moment die je met beide handen kunt aangrijpen om uit te leggen dat vrouwen één keer per maand niet hoeven te bidden of te vasten van Allah. Hoe uitgebreid je antwoord is, is afhankelijk van hoe ver je kind is in de cognitieve ontwikkeling.
Wat is het juiste moment om uitleg te geven over de bloedingen?
Hier is geen vaste leeftijd voor. Mijn tip is om niet geheimzinnig te doen over dingen zoals maandverband, dus niet stiekem kopen of verstoppen als je een verbandje meeneemt naar de wc. Vaak gaan meisjes op den duur zelf wel vragen wat het is, en als zij het zelf niet doen, kun je op een nonchalante manier in gesprek: “Weet je eigenlijk waar dit voor is?” Dan kun je uitleg geven over waar maandverband voor dient en waarom vrouwen ongesteld worden. Het is voor jou, als moeder, dus belangrijk om je te verdiepen in vraagstukken waar je in de opvoeding vroeg of laat antwoorden op zult moeten gaan geven. Bijvoorbeeld over wat een eicel is en wat er met een eicel gebeurt als het niet wordt bevrucht (menstruatie).
Regelgeving in de islam
Het moment van menstrueren is niet iets kleins. Vanuit de islaam is dit het moment waarop een kind geen kind meer is, maar wordt gezien als een volwassene. Leg je dochter (voordat ze voor het eerst menstrueert) al uit wat de verplichtingen zijn die hierbij komen: de vijf verplichte gebeden, alle dagen vasten (behalve als je ongesteld of ziek bent natuurlijk). Ik adviseer om niet te wachten tot het moment dat ze ongesteld wordt: ze kan ervan schrikken of hoort ze al op school of van vriendinnen wat het is. Terwijl dit juist een onderwerp is dat een moeder met haar dochter dient te bespreken, het zal jullie vertrouwensband ten goede komen. Daarnaast is een uitleg over zaken zoals ghusl van essentieel belang (zie video hieronder)
Je bent nu een vrouw! Verwen haar
En dan komt het moment dat je dochter voor het eerst menstrueert. Je kunt ervoor kiezen om je dochter in de watten te leggen door een leuk pakketje voor haar samen te stellen. In het pakket kun je bijvoorbeeld de volgende spullen doen: een paar pakjes maandverband, mooie hoofddoeken, een warme kruik, chocoladereep, verzorgingsspulletjes zoals een shampoo bar of een bruisbal, en het boek over menstruatie in de islaam (zie punt hieronder). Zo zorg je ervoor dat menstruatie niet iets wordt waar ze zich voor hoeft te schamen. Je kunt de gids samen met haar doornemen (onder dit kopje meer over dit boek).
Boek over menstruatie in islaam
Je kunt dit boek samen met je dochter doornemen en het haar geven als naslagwerk. Het boek is superleuk vormgegeven en er staat duidelijk in beschreven wat de islamitische regelgeving en uitleg is over de menstruatie. Zowel de Hanafi en Maliki wetschool worden besproken, zodat je meteen ook ziet wat de (kleine) verschillen zijn. Ik vind het boek geschikt voor meisjes vanaf groep 8, het is makkelijk leesbaar en er zit een goede opbouw in. Meisjes vanaf groep 6 kunnen het boek prima samen met hun mama doornemen. Dit is echt een boek waarvan ik denk: elk islamitisch meisje die de puberteit bereikt moet dit hebben. Er staan leuke plaatjes en handige overzichten in, en je kunt het zien als handige gids die antwoord geeft op al je vragen rondom menstruatie m.b.t. de islaam. ‘Menstruatie in de islam voor jonge meiden’ is verkrijgbaar via de webshop van Growing Muslim.
Lichamelijke en mentale veranderingen en gevolgen
Sommige vrouwen hebben alhamdoelillah geen last van hun menstruatie, anderen weer wel. Het is daarom goed om met je dochter te bespreken wat er kan gebeuren als je ongesteld wordt: buikpijn, hoofdpijn, je zwakker voelen, chagrijnig zijn of juist emotioneel worden door de hormonen. Je kunt ook met elkaar in gesprek over de ontwikkeling van de baarmoeder. Nogmaals, educate yourself. Want dat is de manier om je dochter zaken goed uit te kunnen leggen.
Verschillende soorten opvangmaterialen
Wanneer je dochter ongesteld wordt, leg haar dan uit dat er verschillende soorten materialen bestaan om het bloed op te vangen: maandverband, tampons en een menstruatiecup. Voor een jong meisje zul je vaak kiezen voor maandverband, maar om je dochter niet wereldvreemd te maken is het goed om uit te leggen dat er nog meer materialen bestaan. Van maandverband heb je natuurlijk ook verschillende maten en merken. Bespreek met je dochter dat niet iedereen dezelfde hoeveelheid bloed verliest en dat de kleur van het bloed ook kan veranderen. Laat je dochter verschillende verbanden uitproberen om te zien welke geschikt voor haar is. En als je dan toch bezig bent, kun je meteen kijken of je haar laat kiezen tussen katoenen verbanden, wasbare verbanden of met een plastic en/of chemisch inhoud/laagje.
Bespreken met je zoon
Ben je een mama met een zoon? Ook dan is het goed om dit onderwerp te bespreken. Hij dient te weten wanneer vrouwen wel of niet vasten/bidden. Zo zorg je ervoor dat hij snapt waarom zijn moeder/zusje niet meedoet met bidden en vasten, hoe een vrouw zich tijdens de menstruatie kan voelen, en wat reinheid inhoudt. Het is immers onze taak om onze kinderen goed voor te lichten over dunya en dien.
Heb je zelf nog tips? Deel deze met ons :)
Liefs, Mahwish
Lees ook eens:
Uitgelichte afbeelding is afkomstig van Shutterstock | Fotografie: Gabdarkipova Dilyara
Salaam aleikum.
Hier in België wordt in het laatste jaar van de basisschool (11/12 jaar) seksuele voorlichting gegeven. Dus is het best dat je als mama voor die periode al je eerste uitleg hebt gegeven. Mijn kinderen wisten al vlug wat menstruatie is en waar de kinderen vandaan komen. Door open te zijn en dit als een normaal iets te beschouwen kan dit al van. Zeer jonge leeftijd. Bij mijn kids was dit rond 6 jaar. En wees maar gerust. Ze vroegen door… aangezien ik verpleegkundige ben werden boeken tevoorschijn gehaald en werd alles in geuren en kleuren uitgelegd. MAAR… enkel de vragen die zij stelden kwamen aan bod. Dus niets zelf opdringen. Want je mag je kind ook niets voorschotelen waar ze nog niet aan toe zijn. Dit was met name de daad zelf. Op een dag kwam mijn dochter met de vraag… “mama al goed en wel, maar hoe komt het zaadje van papa bij het eitje van mama.???” Op vooral deze vraag moet je je voorbereiden. Want dat is net de moeilijkste vraag en het antwoord worst vaak vergeten. Dit is het moment dat je als ouder je kind kan sturen. Wanneer kan dit? Waar kan dit? En wat zijn de mogelijke gevolgen van de daad…. en dat is heel moeilijk om op kinderbijbels te bespreken. Het is mij gelukt. Vooral door te spreken over liefde, veiligheid en geborgenheid. Fat dan pas de daad kan worden gesteld. Anders is het een no way. En ook dat het meisje altijd neen kan zeggen. Dat wanneer de jonge vrouw wordt gerespecteerd en wanneer er liefde in het spel is, de neen geaccepteerd wordt. Wanneer er aangedrongen wordt dat dit geen liefde is.
Ik denk dat ouders echt heel goed voorbereid moeten zijn. Ik mocht er niet aan denken dat het was zoals ik kind was… ik had mijn menstruatie al toen mijn moeder op het leuke idee kwam om mij uitleg te geven. Ik was al lang te rade geweest bij mijn vriendinnen en van mijn eigen zakgeld tampons gekocht. Ik wou niet dat mijn kinderen dit meemaakten. Het was voor mijn moeder een gemiste kans om een betere band op te bouwen. Helaas…